Natuur

De komende weken wordt deze pagina verder gevuld met lessen en ideeën.

Interactieve Praatplaat

Klik op een link om naar een informatief filmpje, een digitaal prentenboek of een kinderfilmpje te gaan bij het thema 'natuur'.

Interactieve liedlijst

Klik op een link om naar een leuk liedje te gaan bij het thema 'natuur'.

Woordkaarten

Deze woordkaarten kun je gebruiken voor woordenschat. Er is een versie met lidwoorden en een versie zonder lidwoorden. Klik voor de versie met lidwoorden op de laatste woordkaart of hier.

woordkaarten thema natuur met lidwoorden, kleuteridee

Rijmrun, bewegend leren

Heerlijk buiten en binnen rijmen en rennen! Een prachtig rijmpakket voor bewegend leren bij het thema 'natuur'. Je kunt het pakket meerdere keren gebruiken door de enorme hoeveelheid rijmwoorden.

Bewegend leren rijmen, thema natuur, kleuteridee

Rijmrun bewegend leren en rijmen, thema natuur, kleuteridee

Het pakket bevat 10 rijmkaarten met heel veel rijmwoorden. De kinderen genieten enorm van dit spel en zijn super fanatiek.

Klik hier om naar het pakket te gaan

Natuuronderzoekshoek

Met een natuuronderzoekshoek creëer je een mooie betekenisvolle hoek voor rollenspel.

Natuuronderzoekscentrum, rollenspel voor kleuters, thema natuur, kleuteridee

Leg allerlei materialen uit de natuur in de hoek, zoals bloemen, insecten, natuurboeken (knuffel)dieren, loepjes, pipetten, een microscoop, reageerbuisjes en brillen. Voor de onderzoekers is een witte jas erg leuk.

De leuke themamat voor deze onderzoekshoek is van Kinderspeelmat.nl. De mat is 2m x 2m en is eenvoudig op te hangen door een lat in de tunnel te schuiven en de uiteinden van de lat met touw aan het plafond te hangen

Klik hier voor meer informatie over deze mat.

De volgende activiteiten kunnen de kinderen in de hoek spelenderwijs doen:

Zelf waterverf maken van natuurlijke materialen en daar een verftekening mee maken. Gebruik hiervoor bloemblaadjes, aarde, bietjes, bessen, enz, enz. Met pipetjes voegen de kinderen druppeltjes water bij de materialen en met een steen wordt alles gekneusd totdat de kleurstoffen vrijkomen. Als de kleur intensief genoeg is kan er geverfd worden.

Windkracht meten

Vertel de kinderen eerst over de verschillende windkrachten die er zijn. Leg in de natuuronderzoekshoek een föhn. Leg de kinderen uit hoe de föhn werkt. Gebruik alleen de koude luchtstroom. Noem blaasstand 1 windkracht 1, noem stand 2 windkracht 2 en stand 3 windkracht 3. Laat de kinderen nu experimenten met de verschillende windkrachten. Ze kunnen starten met elkaar op de haren blazen.

Leg windmolentjes, blokken, veren, een opgeblazen ballon en andere materialen in de hoek die leuk zijn te gebruiken bij deze activiteiten.

Laat de kinderen met blokken allerlei torens en gebouwen maken en laat ze ervaren welke toren bij zachte windkracht al omwaaien en hoe ze dus stevig moeten bouwen.

Hier zijn enkele activiteiten die je kleuters kunt laten doen in een natuuronderzoekshoek:

1. Natuurverzameling: Geef de kleuters kleine mandjes of zakjes waarin ze natuurlijke voorwerpen kunnen verzamelen, zoals bladeren, bloemen, takjes, steentjes en dennenappels. Moedig hen aan om verschillende texturen, vormen en kleuren te ontdekken.

2. Insectenobservatie: Plaats plastic insecten of afbeeldingen van insecten in de onderzoekshoek. Laat de kleuters doen alsof ze kleine wetenschappers zijn die insecten bestuderen en tekenen in hun "onderzoeksnotitieboek".

3. Vogelobservatie: Hang prenten van vogels op of plaats verrekijkers in de hoek. Kleuters kunnen doen alsof ze vogels observeren en hun gedrag beschrijven.

4. Plantenidentificatie: Voorzie de hoek van foto's van verschillende planten en bloemen. Laat de kleuters de afbeeldingen vergelijken met de natuurlijke voorwerpen die ze hebben verzameld en proberen te identificeren welke planten ze hebben gevonden.

5. Natuursensatiespel: Creëer een sensorische ervaring door verschillende natuurlijke materialen in de hoek te plaatsen, zoals zand, schelpen, boomschors en gras. Kinderen kunnen hun zintuigen gebruiken om de texturen en geuren te verkennen.

6. Inrichting van een natuurlijk leefgebied: Laat de kleuters een klein stukje van de natuur nabootsen in de onderzoekshoek. Ze kunnen bladeren, takken en andere natuurlijke elementen gebruiken om een miniatuurbos, een bloemenveld of een woestijn te creëren.

7. Mini-tuinieren: Laat de kleuters experimenteren met een kleine moestuin in de onderzoekshoek. Ze kunnen zaadjes planten, water geven en observeren hoe de planten groeien.

8. Verkenning met vergrootglas: Geef de kleuters vergrootglazen waarmee ze kleine details van natuurlijke voorwerpen kunnen bestuderen, zoals insecten, bloemblaadjes en boomstammen.

9. Natuurgeluiden raden: Speel opnames van verschillende natuurgeluiden, zoals vogelgezang, krekels en stromend water. Laat de kleuters raden welke geluiden ze horen en praat erover welke dieren of natuurlijke elementen die geluiden kunnen maken.

10. Weerobservatie: Hang een weerkaart op in de onderzoekshoek en geef de kleuters de mogelijkheid om het weer buiten te observeren en hun bevindingen op de kaart te noteren.

11. Natuurpuzzels: Leg verschillende puzzels met natuurmotieven in de onderzoekshoek, zoals dieren, landschappen of planten. Kleuters kunnen samenwerken om de puzzels op te lossen.

12. Schaduwspel: Plaats een lichtbron en enkele natuurlijke voorwerpen met interessante vormen in de hoek. Laat de kleuters experimenteren met het maken van schaduwen op een muur of een wit scherm.

13. Natuurschilderijen: Voorzie de kleuters van schildersdoeken en verf. Moedig ze aan om de natuur na te schilderen of hun eigen fantasierijke natuurtaferelen te creëren.

14. Natuurgymnastiek: Ontwerp een reeks bewegings- en efeningen geïnspireerd door dieren in de natuur. Kleuters kunnen als slangen, beren, vlinders en andere dieren bewegen.

15. Natuurverhalen: Creëer een leeshoek met boeken over de natuur, dieren en planten. De kleuters kunnen zich terugtrekken om te genieten van boeiende verhalen over de natuur.

16. Natuurliedjes en -muziek: Speel muziek met natuurgeluiden, zoals het geluid van vogels, beekjes of regen. Kleuters kunnen erop bewegen, dansen of zelfgemaakte muziekinstrumenten gebruiken om natuurlijke geluiden na te bootsen.

17. Natuurstenen schilderen: Verzamel gladde stenen en voorzie de kleuters van verf en kwasten. Ze kunnen de stenen beschilderen met natuurlijke motieven of dieren en ze als decoratie gebruiken.

18. Natuurspelletjes: Organiseer educatieve spellen, zoals een memoryspel met foto's van planten en dieren, een bingo met natuurlijke elementen, of een voeldoos met verschillende materialen uit de natuur die ze moeten raden.

19. Natuurkunst met afdrukken: Gebruik natuurlijke materialen zoals bladeren, bloemen en takken om afdrukken te maken op papier of stof. De kleuters kunnen experimenteren met verschillende kleuren en texturen

Spelen met zon en schaduw

Schaduwgezichten

Maak tweetallen van de kinderen in je groep. Het ene kind gaat stil in de zon staan. Het andere kind tekent met stoepkrijt details in het schaduwgezicht.

Denk aan haren, ogen, neus, mond, oren en oorbellen. Als het klaar is wisselen de kindern om en gaat het kind dat in de zon stond het gezicht van zijn maatje tekenen. Deze opdracht zorgt voor veel hilariteit.

Schaduwkikker

Ook dit is een vrolijke buitenactiviteit, waarvoor je zon en schaduw nodig hebt. De kinderen trekken hiervoor de achterkant van hun t-shirt over hun hoofd.

Springen met je schaduw als een kikker, thema natuur, kleuteridee

Ze buigen hun ellebogen en spreiden hun vingers. Ook de benen gaan in de kikkerstand. Daarna hippen ze over het schoolplein en genieten ervan dat ze een kikkerschaduw hebben.

Schaduwtikkertje

Je hebt schaduw nodig bij het spelletje schaduwtikkertje. Dus de zon moet schijnen. Het is de bedoeling dat de tikker de andere kinderen ‘tikt’ door op de schaduw van hen te stappen.

Wijs twee tikkers aan en geef ze een lintje. De rest van de kinderen mogen zich verspreiden over het plein.
De leerkracht telt af en de tikkers mogen gaan tikken. Als ze op de schaduw van iemand staan is die persoon af. Kijk als leerkracht goed mee.
De persoon die af is moet aan de kant wachten. Stel een limiet in als het een grote groep is: bij 5 kinderen aan de kant gaan we wisselen. Dat is direct een goede telactiviteit.

Spelen met de wind

windmolen knutselen, thema natuur, kleuteridee

Maak met de kinderen een windmolen. Je kunt hiervoor onderstaande download gebruiken. Druk het bestand af op gekleurd A4 papier. Op de video kun je zien hoe je de windmolen in elkaar zet.

Telmat

Er wordt wat afgeteld door de kinderen die deze mat gebruiken. In ieder vak moet het juiste aantal objecten worden gelegd. De kinderen moeten afstemmen met elkaar en gebruiken constant rekenkundige begrippen. Want ja, het moet wel kloppen. Deze telmat is een must in elke kleuterklas.

Telmat kinderspeelmat, rekenen met kleuters, thema natuur, kleuteridee

Een geweldige rekenmat om overzicht te krijgen in het tellen tot 20. Duidelijke vakken met getallen op een jutestructuur. De mat is buiten te gebruiken en met een natte doek schoon te maken. De kinderen krijgen inzicht in de juiste plaats van de getallen in de telrij. Er wordt wat afgeteld en als kinderen het met elkaar de hoeveelheden moeten afstemmen.

Klik hier voor meer info over de mat

Rekenen

Voor kinderen die werkbladen leuk vinden, kun je voor rekenen onderstaande downloads gebruiken. Ze gaan over de begripen 'evenveel' en 'even groot'.

rekenen thema natuur, evenveel blaadjes, kleuteridee

Spelen met dieren

Het is erg leuk om met de kinderen een slakkenrace te organiseren.

Leg een stuk plastic op de grond en teken er een startlijn en een finishlijn op. Maak het stuk plastic goed nat. Laat ieder kin een slak meenemen naar school of zoek met elkaar een slak voor iedereen.

Iedereen zet zijn slak achter de startlijn. De slak die als eerste over de finish komt is de winnaar. Je kunt rekenen op grote betrokkenheid bij de kinderen.

Spelen met bloemen

Cupcakes maken in de natuur, kleuteridee, thema natuur

Hoe leuk is het dat de kinderen hun eigen cupcake versieren met natuurlijke materialen. Eerst wordt er zand in de sileconen vormpjes gedaan. Daarna mogen de kinderen op een grasveld of plantsoen hun cupcake versieren. Het werkt nog beter als het zand een beetje vochtig is.

Knutselen

Een bos bloemen

Hier kun je een kleurplaat van een bos bloemen downloaden. Je kunt er verschillende dingen mee doen. Natuurlijk kunnen de kinderen hem gewoon inkleuren. Maar je kunt de bos ook anders gebruiken.

Knip de bloemen van de kleurplaat uit het boeket. Plak daarna op de achterkant van het vel papier een stuk plakplastic. Leg voordat je dit doet het stuk beschermvel van het plakplastic op tafel en leg daar het vel met het boeket ondersteboven op. Plak daarna de folie over het gat.

Als je het beschermvel van de voorkant trekt, kun je op de plaklaag blaadjes en bloemen vastkleven. Je kunt het doen met madeliefjes en paardenbloemen,maar ook met andere bloemen en blaadjes uit de tuin.

bloemen uit de natuur, kleuteridee thema natuur.

Wat zie je in de wolken?

Ga op een dag met veel wolken in de lucht met je kinderen op het grasveld liggen en kijk naar de lucht. Laat de kinderen één wolk goed bekijken en vraag waar de vorm van de wolk op lijkt. Echt een heerlijk spel. ene kleuter ziet weer iets heel anders in een wolk dan de andere kleuter. En de vorm van de wolk veranderd soms ook als het waait. De kleuters stempelen voor dit werkje met een kurk allerlei wolken op het papier.

Als de verftekening droog is mogen de kinderen met fineliners of stiften iets bij de wolken tekenen, waardoor iedereen snapt wat zij in de wolken zien.

Zonnewijzer

Hoe kun je nu eigenlijk weten hoe laat het is als je geen klok, horloge of mobieltje hebt. Mijn stagiaire Eveline bedacht een leuke knutselactiviteit om een zonnewijzer te maken.

Op een rond gekleurd vouwkarton wordt de indeling van een klok getekend. Twaalf vakken met de getallen 1-12 op de juiste volgorde in de vakken. De kinderen tekenden de vakjes zelf met driehoek sjablonen. Ook de cijfers schreven ze zelf in de vakken.

Daarna wordt het ronde papier op de onderkant van een papieren bord geplakt. Met stift wordt alles versierd. In het midden wordt een stevige satéprikker geplaatst.

Zet het bord met de prikker buiten in de zon. Als het bijv. 9 uur is, zet je de zonnewijzer zo neer dat de schaduw van de stok op de 9 staat. Het is erg leuk om na een poosje met de kinderen te zien dat de schaduw richting de 10 verschoven is. En om te kijken hoe laat het is als de school uit gaat.

Vissen of vogels van bladeren

Ga naar een groot grasveld met struiken en laat de kinderen van allerlei bladeren vogels of vissen maken.

Natuurcollage van bladeren, thema natuur, knutselen met kleuteridee

Neem schaartjes, Pritt-stiften, zeiltjes en plakoogjes mee. Geef ieder kind een stevig stuk karton waar met een paperclip een gekleurd papier op zit (A3-formaat). Hoe meer verschillende soorten blaadjes er zijn in allerlei afmetingen, hoe diverser de collages worden.

De zeiltjes zijn handig om de bladeren op te leggen als ze met lijm worden ingesmeerd. Zorg dat de kinderen de bladeren van achteren helemaal insmeren met lijm. Als ze dit niet doen zullen de bladeren gaan krullen als ze opdrogen.

Takjes schilderen

Laat de kinderen buiten een droge tak zoeken en deze versieren met verf.

Natuurkoekjes maken

We werken graag met papier en andere materialen. Maar we knutselen zelden met voedsel. Bij dit thema is het wel leuk om iets met de kinderen te maken wat ze echt op kunnen eten.

Natuurcrackers, knutselen met kleuters, thema natuur, kleuteridee

Gebruik hiervoor Yoghurtkoekjes van de LIdl. Zorg voor verschillende fruitsoorten, bruine basterdsuiker, pepsels, boter en kruiden met klein blad. De kinderen snijden op een plankje het fruit in de vorm die ze willen hebben. Je kunt bij jongere kleuters zelf al dunne plakken van het fruit snijden. Alle wordt 'opgeplakt' met een beetje boter.

Schooltuintjes

Zeker bij dit thema is het erg leuk om alle kinderen van de groep een eigen moestuintje te geven. Ze kunnen hierin zelf zaaien en planten, onkruid verwijderen en uiteindelijk ook oogsten.

Klik hier om een stap voor stap plan te bekijken om schooltuintjes voor de kinderen te maken en te onderhouden.